Een ambassade is een diplomatieke vertegenwoordiging van een land in een ander land. De meeste ambassades bevinden zich in de stad waar ook de regering van het gastland zetelt. Zo zijn de meeste ambassades in Nederland in Den Haag gevestigd. Soms heeft een land naast een ambassade ook een of meer consulaten in het gastland. Een consulaat is een vertegenwoordiging van een land in een ander land en dan met name ten behoeve van de onderdanen in het land van vestiging.
Veel landen waar Nederland een ambassade heeft kennen ook een Nederlandse Vereniging. Zo'n vereniging levert samen met de ambassade een belangrijke bijdrage aan het sociale en culturele leven van de Nederlandse gemeenschap in het betreffende gastland.
De belangrijkste rol van een ambassade is de communicatie en onderhandelingen tussen het land dat de ambassade vertegenwoordigd en het gastland. Een ambassade zorgt ook voor culturele uitwisseling. Daarnaast fungeert een ambassade als aanspreekpunt voor burgers van het thuisland die op in het gastland verblijven (tijdelijk voor korte of langere duur). De ambassadeur is de hoogste functionaris op een ambassade. De bekendste functie van de ambassadeur is die van vertegenwoordiging van het staatshoofd.
Er zijn veelal vier afdelingen:
Het terrein waar een ambassade gevestigd is en de residentie (woonhuis) van de ambassadeur genieten op basis van artikel 22 van het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer (1961) onschendbaarheid. Dat houdt in dat de autoriteiten van het gastland het ambassadeterrein en de ambassadeursresidentie pas mogen betreden na goedkeuring van de ambassadeur. Van deze onschendbaarheid wordt soms gebruikgemaakt om politiek asiel aan te vragen.
De diensten van een consulaat betreffen voornamelijk de afgifte van reisdocumenten, waaronder nooddocumenten, formaliteiten op het gebied van de burgerlijke stand, het personen- en familierecht en het notariaat, de afgifte van diverse consulaire verklaringen, certificaten, de afgifte van rijbewijzen, identiteitsbewijzen, hulp bij vervoer van stoffelijke overschotten, informatie voor bedrijven, voorlichting over wetgeving enzovoort. Een consulaat ressorteert onder het ministerie van buitenlandse zaken van het zendend land. Het consulaat is een lagere diplomatieke vertegenwoordiging dan een ambassade met ambassadeur. Ook gedetineerdenzorg aan landgenoten behoort tot de taken van de Nederlandse ambassade.