Cartografie is de wetenschap en techniek om geografische ruimtegebonden informatie met analoge en digitale middelen in kaarten en verdere media inzichtelijk en aanschouwelijk te maken. De samensteller van deze kaarten en aanverwante media wordt de cartograaf genoemd.

Het begrip "cartografie" is in het begin van de 19e eeuw ontstaan. Het is een samentrekking van het Griekse "khartes" = papyrus (papier) en "graphein" = schrijven.

Cartografie wordt wel gedefinieerd als:

Cartografie is de communicatiewetenschap, die zich bezighoudt met het doorgeven van informatie door middel van kaarten. Tegenwoordig worden bijna alle kaarten digitaal gemaakt. Kaarten vormen in een geografisch informatiesysteem (GIS) is een essentieel onderdeel bij het raadplegen van informatie.

Historie

Strabo (ca. 64 v.Chr. - 19 na Chr.) was een Griekse historicus, wiens werk "Geographika" een beschrijving van de toen bekende wereld bevatte. Aan de hand van deze beschrijving kunnen we een kaart tekenen die de wereld afbeeldt zoals ze door Strabo werd beschreven.

Enige tijd later zou Claudius Ptolemaeus (87 - 150 n.Chr.) met zijn Cosmographia of Geographia, een gids voor het maken van kaarten met een lijst van de geografische lengte en breedte van ca. 350 plaatsen een werk uitbrengen aan de hand waarvan men een serie kaarten kon tekenen van de gehele aan de auteur bekende wereld.

Het begin van de grote ontdekkingsreizen luidde een nieuwe ontwikkeling van de cartografie in. Tot in de 15e eeuw waren landkaarten gebaseerd op het klassieke werk van Ptolemeus (2e eeuw n.C.) en "atlassen" willekeurige verzamelingen van samengebonden kaarten. Een van de vroegste, mogelijk zelfs de eerste, atlas die dat predicaat daadwerkelijk verdient was de nautische atlas van Battista Agnese uit Genua.

Cartografische technieken

De meest algemene cartografische techniek is de landkaart. Dit is een gemodelleerde weergave van het aardoppervlak; meestal een geografische weergave, soms schematisch. Betreft het een cartografische landkaart, dan wordt per definitie gebruikgemaakt van een schaal, zodat de weergave meegenomen kan worden of op een beeldscherm kan worden getoond.