Een hotel is een dienstverlenend etablissement met een commercieel oogmerk waar iemand tegen betaling kan overnachten of onderdak vinden (Latijn hospitalis = gastvrij).
Bijna elk hotel heeft een- en tweepersoons kamers. Soms kan een derde bed worden bijgeplaatst. Een kamer is tegenwoordig bijna altijd voorzien van:
Vanouds kreeg de gast een sleutel van de kamerdeur. Hieraan bevond zich een grote sleutelhanger, waardoor de gast niet gemakkelijk vergat de sleutel bij vertrek in te leveren.
Bij moderne hotels krijgt de gast een chipkaartje in plaats van een sleutel en dat kaartje wordt bij vertrek automatisch ongeldig, zodat het geen bezwaar is als het kaartje niet wordt ingeleverd. Hetzelfde kaartje wordt in de kamer in een schakelaar gestoken om de verlichting in de kamer in te schakelen, zodat de gast het licht niet kan laten branden als hij de kamer verlaat.
Bij een zelfbedieningshotel krijgt de gast geen sleutel of chipkaart. Hij betaalt bij de buitendeur met zijn kredietkaart. Hij krijgt dan een cijfercode waarmee de buitendeur en de kamerdeur geopend kunnen worden.
Hotels kunnen worden ingedeeld volgens een hotelclassificatie aangegeven in sterren. Hiernaast bestaan de volgende soorten hotels:
Wie in een hotel verblijft, kan kiezen voor alléén een overnachting (logies), een overnachting met ontbijt (logies en ontbijt), een overnachting met ontbijt en diner (halfpension), een overnachting met ontbijt, lunch en diner (volpension) of een overnachting met ontbijt, lunch, diner, drankjes en aanvullende faciliteiten (all inclusive). Zeker in toeristische vakantieplaatsen zijn all inclusive resorts zeer populair.
In Nederland zijn ruim 2900 logiesverstrekkende bedrijven, waarvan circa 2200 geclassificeerde hotels, variërend van lowbudget hostels voor rugzaktoeristen tot luxe 5-sterren hotels. Daarnaast is er een groot aantal logiesverstrekkende bedrijven in de verblijfsrecreatie. Om de consument enig houvast te bieden en te beschermen is de aanduiding 'hotel' wettelijk beschermd. Deze aanduiding is voorbehouden aan logiesverstrekkers die tenminste zijn ingedeeld in categorie 1-ster van de Nederlandse Hotel Classificatie. De ANWB geeft tevens een sterrenaanduiding bij een jaarlijkse bezoek aan het betreffende hotel. De term hotel roept bij de consument een zeker beeld en een bepaalde verwachting op. Het staat ergens voor. Daarom worden er ook minimumeisen aan degelijke bedrijven gesteld. Overigens zijn andere aanduidingen, zoals pension, hostel, motel, hostellerie, auberge, botel en chateau niet beschermd en daarmee vrij te gebruiken.
Het grootste hotel in Nederland is het Ibis Amsterdam Airport met 644 kamers.