Inhoud
Het woord makelaar verwijst naar een eeuwenoud beroep. Vroeger waren makelaars tussenpersonen bij de stapelmarkt in Amsterdam. Er werd daar gehandeld in goederen als hout en cacao. Ook bij de latere handel via een goederentermijnbeurs waren (beurs)makelaars betrokken.
Tegenwoordig wordt de term makelaar vooral gebruikt voor de makelaar in onroerende zaken.
Een makelaar bemiddelt:
- bij koop en verkoop van registergoederen;
- bij de huur en verhuur van huizen, kantoren;
- bemiddelt bij de verkoop van roerende zaken;
- is tussenpersoon voor verzekeringen;
- is tussenpersoon op de goederentermijnmarkt;
- verzorgt (verkoop- en verhuur) contracten en (ver)koopafspraken.
Een groot deel van het werk van een makelaar bestaat uit het zoeken van een geschikte partij om dat bepaalde goed mee te verhandelen. De makelaar fungeert hierbij als tussenpersoon en is werkzaam krachtens een overeenkomst van bemiddeling. Het vak wordt de 'makelaardij' genoemd.
Makelaardij in Nederland
Van oudsher was de positie van de makelaar omschreven in artikel 62 van het Wetboek van Koophandel. Het beroep Makelaar is sinds 1967 een wettelijk beschermde titel. De activiteiten van de makelaar waren overigens niet beschermd: iedereen mag bemiddelen, maar zich dus niet zomaar makelaar noemen. Ieder die zich -zonder daar recht op te hebben- makelaar (of assistent-makelaar e.d.) noemde, was zelfs strafbaar volgens het Wetboek van Strafrecht. Men kon uitsluitend makelaar worden door te voldoen aan eisen op het gebied van vakbekwaamheid en onafhankelijkheid.
Voor de vakbekwaamheid moest een examen worden afgelegd.Vervolgens diende de kandidaat zich te laten beëdigen door een arrondissementsrechtbank. Voor de onafhankelijkheid diende de makelaar te kunnen aantonen dat hij zelf geen belang had bij de onroerende zaken waarvoor hij bemiddelde. Ook mocht de makelaar niet in loondienst zijn van een og-handelaar, bank, hypotheekverstrekker of andere marktpartij. In maart 2001 is de titelbescherming en beëdiging afgeschaft. In feite mag iedereen zich nu makelaar noemen.
Het examen voor makelaars is na 2001 blijven bestaan en zijn er certificeringsregelingen voor makelaars.
Ontwikkeling van de makelaardij
Internet heeft sterke invloed op de makelaardij. Er ontstaan steeds meer initiatieven waarbij consumenten de mogelijkheid wordt geboden om woningen te zoeken en te verkopen-verhuren. Veelal zijn bij dit soort initiatieven mogelijkheden voor de consumenten de kosten stukken lager dan bij de traditionele makelaars.
Vooral op het gebied van de woningmarkt (met name wat betreft starterswoningen, appartementen e.d.) komt het steeds vaker voor dat kopers en verkopers zoveel mogelijk zonder de inbreng van makelaars te doen. Op het gebied van bedrijfsmatige objecten, kavels grond en agrarische objecten is zaken doen zonder makelaar nog steeds ongebruikelijk.
Verschillende soorten makelaars
- (Huizen)makelaar: bemiddeling bij de aan- en verkoop (of verhuur) van registergoederen.
- Documentalisten als archivarissen en bibliothecarissen noemen zich wel eens informatiemakelaar.
- Drukwerkmakelaar: een persoon (specialist) die weet waar hij specifiek drukwerk kan inkopen.
- Horecamakelaar: een tussenpersoon bij verkoop en verhuur van horecapanden, horecabedrijven en horeca-exploitaties.
- Huwelijksmakelaar: iemand die een bureau leidt dat mensen aan elkaar koppelt voor kennismaking en huwelijk.
- Spelersmakelaar: iemand die die zaken voor een profvoetballer waarneemt en hem helpt bij het maken van keuzes omtrent transfers en contracten.
- Verhuurmakelaar: bemiddelt specifiek tussen verhuurders en huurders van woonruimte of bedrijfsruimte.
