Een pruik is een kunstmatig kapsel, dat op het hoofd gedragen de suggestie geeft een werkelijk kapsel te zijn. Een pruik die een gedeelte van het hoofd bedekt wordt toupet of haarstukje of ook wel haarwerk genoemd.

Een pruik kan gemaakt zijn van synthetisch haar, paardenhaar of echt haar, dat veel duurder is. Zelfs afgeknipt eigen hoofdhaar kan worden gebruikt, maar dat komt niet veel voor.

De pruik kan worden gedragen door mensen die ontevreden zijn over hun kapsel. Mannen die van nature kaal zijn dragen nog zelden een pruik, maar dat is anders bij mensen die door een chemokuur last hebben van haaruitval. Zij verwachten dat een pruik het natuurlijke haar imiteert, zodat voor anderen niet duidelijk is dat er een pruik wordt gedragen.

Anders is dat met sommige magistraten, zoals rechters in Groot-Brittannië. Het is geen geheim dat deze mensen een witte pruik dragen en vaak blijft het echte haar gedeeltelijk zichtbaar.

Ook vindt de pruik haar toepassing in theatervoorstellingen en films. Veel religieuze joodse vrouwen dragen na hun huwelijk een pruik, die vaak wordt aangeduid met het Jiddische woord daarvoor: een sjeitel.