Een scheepswerf is een plaats waar schepen of andere drijvende objecten worden gebouwd of worden gerepareerd. Meestal is het hart van een scheepswerf de droogzetinstallatie. Grotere werven hebben meerdere droogzetinstallaties. Er zijn echter, vooral in het buitenland, ook scheepsreparatiebedrijven die geen eigen droogzetinstallatie hebben. Zij zijn gespecialiseerd in reparatie van schepen die in het water liggen en/of indien nodig maken zij gebruik van een droogzetinrichting die vaak in handen van de (semi)overheid is.

In de naoorlogse jaren liep het een na het andere schip van de Nederlandse werven. Cornelis Verolme was een van de belangrijkste voortrekkers van de Nederlandse scheepsbouw. Nederland was een toonaangevend scheepsbouwland. Langzaam echter begon eerst Japan het vaandel over te nemen, daarna Singapore en tegenwoordig voor de grote schepen Zuid-Korea en China en voor de kleinere schepen landen als Roemenië, Mexico en voormalige Sovjet republieken.

De Nederlandse werven die nog bestaan hebben zich gespecialiseerd in baggerschepen, ferry's, offshoreschepen, yachten en speciale transportschepen. Rond de jaren '80 van de vorige eeuw had Nederland een aantal bloeiende marinewerven, zoals Van der Giessen de Noord (polyester mijnenjagers), De Schelde in Vlissingen (fregatten), Rotterdamsche Droogdok Maatschappij (RDM) en Wilton-Fijenoord (Onderzeeboot), met potentieel om te exporteren. Dit is echter nooit goed van de grond gekomen. De resterende werven laten vaak een casco in de lagelonenlanden bouwen dat ze afbouwen in Nederland. Vaak heeft men ook in deze werven geïnvesteerd.

De nieuwbouwhellingen in het gebied rond Rotterdam zijn grotendeels afgebroken; de droogdokken worden nog wel eens voor een reparatieklus gebruikt, maar erg rooskleurig ziet het er niet uit. De werven rond Sliedrecht zijn vaak gespecialiseerd in baggerschepen en hier gaat het nog redelijk goed. De luxe jachtbouw loopt ook best wel goed. Ook de werven in het Groningse geven nog voldoende werkgelegenheid. De situatie zoals deze in Nederland is, ziet men ook in andere West Europese landen. Daar waar de overheid de scheepsbouw nog subsidieert, gaat het wat beter. In Europees verband is rechtstreekse subsidie aan de scheepsbouw verboden, maar er zijn nog voldoende mogelijkheden om op indirecte wijze te helpen.