Een journalist is een professional die nieuwsfeiten verzamelt over recente gebeurtenissen; die de nieuwsfeiten onderzoekt en/of analyseert en daarover publiceert in een (nieuws) medium. Journalist is een vrij beroep. Journalisten van grotere kranten en vaste nieuwsrubrieken van radio en/of TV en internetredacties werken voornamelijk in loondienst, maar er zijn ook veel journalisten die zelfstandig zijn en als freelancer werken. In dat laatste geval zijn ze veelal niet gebonden aan een vast medium en kunnen ze schrijven voor diverse bladen, kranten, programma's etc.

Een journalist:

De Nederlandse journalist behoort, met de Amerikaanse journalisten, tot de hoogst opgeleide journalisten ter wereld: vier van de vijf journalisten zijn HBO- of universitair opgeleid.

Onderzoeksjournalistiek

Volgens de definitie van de VVOJ (Vereniging van Onderzoeksjournalisten) is onderzoeksjournalistiek kritische en diepgravende journalistiek. Aan die definitie zijn, volgens de VVOJ, drie soorten onderzoeksjournalistiek te distilleren:

Opleiding

De opleiding journalistiek is er zowel als hbo- als universitaire opleiding.

De hbo-opleiding Journalistiek kun je in een beperkt aantal plaatsen in Nederland volgen. Er zijn twee opleidingen voor journalistiek die op een geloofsovertuiging gebaseerd zijn: de Christelijke Hogeschool Windesheim en de Christelijke Hogeschool Ede.

Er bestaan verschillende afstudeerrichtingen zoals geschreven pers, radio en televisie, fotografie, vormgeving of digitale media. Ook wordt er gewerkt met de major/minor structuur: naast je hoofdafstudeerrichting (major) kies je ook een bijvak (minor). In de opleidingen die vier jaar duren, is ruimte voor ongeveer een half jaar stage en tijdens je afstudeerjaar werk je aan een concreet eindproduct.

Daarnaast bestaat er een universitaire opleiding journalistiek. Die opleiding leidt op tot een master journalistiek. Tevens zijn er post-doctorale opleidingen journalistiek te volgen.