De Wereldwinkel is een progressief geïnspireerde commerciële en ideële instelling, die zich inzet voor de handel in producten uit ontwikkelingslanden.

De producten worden, zonder gebruik te maken van tussenhandelaren, voor 'eerlijke prijzen' ingekocht. Wel is er spraken van handelspartners en importeurs, waaronder Fair Trade Original. Dit is de enige manier van ontwikkelingssamenwerking die op grond van volstrekte gelijkwaardigheid plaatsvindt. Een deel van het voedsel wat de winkel verkoopt, draagt het Max Havelaar keurmerk.

Het wereldwinkel-idee is afkomstig van de tweede UNCTAD-conferentie in 1968, de rietsuikeracties. Een wereldwinkel was een actiemodel, om door middel van de verkoop van rietsuiker te laten zien hoe de wereldhandel functioneert en hoe de rijke landen stelselmatig hoge invoerbelastingen op producten uit ontwikkelingslanden leggen (op suiker was dat toen 50 cent per kilo), waardoor deze landen geen kans kregen hun producten in de rijke landen te verkopen.

Het ontstaan van de wereldwinkels is nauw verbonden met rietsuikeracties. De eerste wereldwinkel in Nederland ontstond in de zomer van 1969 in Breukelen, al gauw volgden er meer.

In Nederland echter organiseren de wereldwinkels zich onder de Landelijke Vereniging van Wereldwinkels.